Informacja ogólna
Fundusze unijne to nie tylko fundusze strukturalne i inwestycyjne, będące finansowymi instrumentami polityki strukturalnej i spójności Unii Europejskiej. Wspólny budżet UE dzielony jest także z poziomu Komisji Europejskiej na programy zarządzane centralnie (potocznie zwane „programami centralnymi”), które stanowią dodatkowe, finansowe wsparcie w różnych obszarach, takich jak m.in.: środowisko i klimat, zdrowie, prace badawcze i innowacyjność, transport, nauka, kultura. Część środków w tych programach podzielono pomiędzy poszczególne państwa, ale większość z nich dostępna jest w ogłaszanych przez agencje Komisji Europejskiej konkursach, które wymagają konkurowania oraz budowy szerokich konsorcjów międzynarodowych składających się z beneficjentów różnych krajów Unii Europejskiej lub krajów trzecich.
Projekty realizowane w ramach programów centralnych wspierają przede wszystkim przedsięwzięcia „miękkie” (soft projects), a finansowanie inwestycji jest możliwe tylko w formie pilotażu. Projekty te dają wyjątkową możliwość zdobycia cennego doświadczenia o zasięgu międzynarodowym, rozszerzenia sieci kontaktów, a także wzmocnienia wizerunku marki, także poza granicami Polski. Z perspektywy województwa pomorskiego, stawiającego sobie za cel większe wykorzystanie środków unijnych w perspektywie finansowej UE na lata 2021-2027, programami centralnie zarządzanymi, przyczyniającymi się do pełniejszego wykorzystania potencjału lokalnych podmiotów, przedsiębiorców czy jednostek naukowych są programy:
-
HORYZONT EUROPA – na rzecz rozwoju nauki i badań,
-
CYFROWA EUROPA – na rzecz cyfryzacji i cyberbezpieczeństwa,
-
KREATYWNA EUROPA – na rzecz rozwoju kulturowego i publiczności europejskiej,
-
EU4HEALTH – na rzecz ochrony zdrowia i rozwoju e-usług,
-
LIFE – na rzecz środowiska naturalnego i przeciwdziałaniu zmianom klimatycznym,
-
CEF („Łącząc Europę”) – na rzecz lepiej połączonej Europy,
-
ERASMUS+ – na rzecz społeczeństwa i wymiany studenckiej,
-
Single Market Programme „SMP” (następca COSME) – na rzecz rozwoju przedsiębiorstw.